Avukat Emir Akpınar, kripto paraların Bitcoin’in hareketlenmesiyle birlikte 2020 ortasında yeniden gündeme geldiğini belirterek, büyük bir hızla yayılmaya başlayan kripto parayla ilgili haciz işlemlerinin uygulanabileceğini söyledi.
Kayseri Barosu avukatlarından Emir Akpınar, kripto paraların hukuki durumuyla ilgili bilgiler verdi. Akpınar, "Kripto paralar, Bitcoin’in hareketlenmesiyle birlikte 2020 ortasında yeniden gündeme geldi. Bitcoin, Ethereum gibi önemli kripto paraların da rekorlar kırmasıyla Türk kullanıcıları da bu kripto paralara büyük ilgi göstermeye başladı. Türkiye’de BTCTürk, Paribu gibi firmalar kullanıcılara kripto para alışverişi için imkân sağlıyor. Yine dünyanın en büyük kripto para borsalarından Binance’in Türkiye’de de ofisi bulunuyor. Aynı zamanda Binance’nin Türkiye için özel bir uygulaması da var. Kripto paralar hem dünyada hem de ülkemizde böyle büyük bir hızla yayılmaya başlamışken şimdi de bir başka konu hukuki olarak akıllarda gezmeye başladı” dedi.
Kripto paraların haczi mümkün mü?
Akpınar, kripto paraların haczinin mümkün olup olmadığı hakkında da, “Burada genel hükümlere göre haciz işlemi uygulanmaktadır. İcra ve İflas Kanunu’nun 89’uncu maddesine dayanarak ülkemizde faaliyet gösteren kripto para kuruluşuna bir haciz ihbarnamesi gönderildiğinde banka yabancı mevduat hesabına bakılır ve oradaki yabancı mevduat hesabına karşılık gelecek kadar TL bazında haciz uygulanır. İcra İflas Kanunumuzun hükümlerine ek olarak beklentilerimiz ise hükümetin yılsonuna doğru dijital paralarla ilgili bir düzenleme yapacağı yönünde. Yine geçtiğimiz haftalarda Maliye Bakanlığının kripto para borsalarından hesap bilgilerini talep ettiği ortaya çıkmıştı. Ancak daha sonra bakanlık yaptığı açıklamada bunun rutin bir işlem olduğunu da söyledi. Yaşanan bu olayın beraberinde Türkiye’de son zamanlarda kripto ticaretinin büyük ivme kazanması vergi söylentilerini de ortaya çıkardı. Şu ana kadar vergi çalışmalarıyla ilgili somut bir delil ortada olmasa da hükümetin bu yönde de bir çalışma yaptığı düşünülüyor. İcra müdürlüklerine teknik alt yapı sağlanırsa, elektronik cüzdan verilirse haciz elbette ki mümkündür. Daha önce kripto para borsasında TL hesabının haczedildiğini görmüştük. Ancak bu kez ilk defa bir kripto para haczedildi. Yeni gelişen bu durum İstanbul İcra Daireleri’nde meydana geldi. Burada önemli olan borçlunun kripto para borsasında parası var mı yok mu? Bunun tespit edilmesi önemli. Genel olarak İcra ve İflas Kanunu’na göre Türk kripto para borsalarında bunun tespiti mümkün. Ancak yurt dışı kripto para borsalarında paranın tespitine ilişkin bir düzenleme bulunmamakta. Bu konuda henüz uluslararası işbirliği de yok. Bu sebeple yurt dışındaki yabancı kripto borsalarında herhangi bir borçlunun parası var mı yok mu bugünkü şartlarda bunun tespit edilmesi çok zor" ifadelerini kullandı.
"Vatandaşların yurt dışı menşeili kripto para şirketlerindeki hesaplarının hukuki bir güvenliği bulunmamakta"
Yurt dışı menşeili kripto para şirketlerinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının hesaplarının hukuki bir güvenliğinin bulunmadığını söyleyen Akpınar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Türkiye’deki yabancı kripto para borsalarında ’Borçlunun burada yatırımı var mı’? İşte bunun tespiti mümkün. İcra Dairesi’ne alacaklının ya da alacaklı vekilin talebiyle yerli kripto para borsalarına İcra ve İflas Kanunu’nun 89’uncu maddesine dayanarak bankaya bir haciz ihbarnamesi gönderildiğinde banka yabancı mevduat hesabına bakar ve oradaki yabancı mevduat hesabına karşılık gelecek kadar TL bazında haciz uygulanır. Ancak borçlunun bütün kripto parasına haciz uygulanmaz. Örneğin 50 bin lira borcu varsa bu miktar için haciz uygulanır. Geriye kalan tutar için haciz işlemi uygulanamaz. Gönderilen ihbarnameye istinaden yerli kripto borsaları buna ilişkin bir cevap verir; ‘hesabı var ya da yok’ şeklinde cevap gelir. Borçlunun borcu miktarınca haciz işlemi uygulanır. Kripto paralarda da yapılacak işlem aynıdır. Haciz ihbarnamesinin ulaştığı esnada söz konusu kripto paranın TL karşılığında haciz işlemi uygulanması gerekir. Gelişmesi beklenen bu hukuki süreçle birlikte bir diğer merak konusu ise ortaya yeni çıkan bu haciz işleminin son günlerde büyük bir ivme kazanmış olan kripto para piyasasını olumsuz etkileyip etkilemeyeceğidir. Sonuç olarak özellikle belirtmek gerekir ki Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde faaliyet gösteren ve şirketleşmiş kripto para şirketlerinde bulunan borçlu hesaplarına haciz işlem uygulanabilecektir. Yurt dışı menşeili kripto para borsaları açısından böylesi bir durum söz konusu olmayacak. Yurt dışı menşeili kripto para şirketlerinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının hesapları hangi konumda olursa olsun hukuki bir güvenliliği bulunmamaktadır."