Avukat Zahide Deniz: "Hukuki düzenlemeler toplumsal ihtiyaçlara göre şekillenir"
Kayseri Barosu İnsan Hakları Komisyonundan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Zahide Deniz, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü dolayısıyla mesaj yayımladı.
Deniz mesajında, "2. Dünya Savaşı’ndan sonra bireylere tanınan hak ve özgürlüklerin güvence altına alınması için yapılan çalışmalar sonucu İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Birleşmiş Milletler tarafından 10 Aralık 1948 tarihinde kabul edilmiş ve 10 Aralık “Dünya İnsan Hakları Günü” ilan edilmiştir. İnsan hakları, insanın asırlar içinde önce düşünsel alanda, anayasalarda ve uluslararası sözleşmelerde yer alan ve korunması gerektiği konusunda ortak kanıya dayanan değerler bütünüdür. İnsanın salt insan olmakla kazandığı haklardır. Kişi, bu hakları doğumla hatta doğum öncesinde kazanır. İnsan hakları, bireye, insan olarak sahip olduğu ortak değerlerin sömürü, baskı, şiddet, saldırı ve her türlü olumsuz dış etkiler karşısında korunmasını isteyebilmesi yetkisini verir, evrensel niteliktedir. 2. Dünya Savaşı’nda ve sonrasında meydana gelen ciddî boyutlardaki insan hakları ihlâllerine çözüm getirmek amacıyla 10 Aralık 1948’de BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi hazırlanmıştır. Bu bildirge ağırlıklı olarak sivil ve siyasi haklardan oluşan, denetim sistemi içermeyen, sâdece manevi bir amaca hizmet etme işlevi görür. Ancak BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, insan haklarının çiğnenmesi durumunda uluslararası korumanın nasıl gerçekleşeceğini saptamamış; bireysel başvuru yöntemini kurumsallaştırmamıştır. Bu nedenle Avrupa Konseyi’nin girişimleri sonucu 4 Kasım 1950’de Roma’da imzalanan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, uygulamada daha başarılı sonuçlar veren bir sistem kurmuştur. Avrupa Konseyi’ne üye ülkeler (Türkiye, Avrupa Konseyi’nin bir üyesidir), üye devletlerde yaşanan ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin uygulanmamasından kaynaklanan insan hakları ihlâllerinin tespiti için, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ni kurmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Devleti de 1987 tarihinden itibaren, vatandaşlarının Mahkeme nezdinde bireysel başvuru hakkını kabul etmiştir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, uluslararası platformda mutabakata varılmış, üzerinde pazarlık yapılması mümkün olmayan standartlar ve yükümlülükleri içermektedir. Ancak sözleşmenin imzalanmasından sonraki dönemde insanların yaşadığı diğer hak ihlallerinin giderilmesi amacıyla ek protokoller yapılarak, günümüzdeki halini almıştır. Şüphesiz bundan sonra da toplumların gelişimi ve değişimiyle birlikte insan haklarına yönelik hukuki düzenlemelerde değişiklikler olmaya devam edecektir" ifadelerini kullandı.
Avukat Zahide Deniz, "Ek protokollerle yapılan düzenlemelerde de görüldüğü gibi hukuki düzenlemeler toplumsal ihtiyaçlara göre şekillenir, bu nedenle bir devletin hukuk sisteminin kalitesi o devlette yaşayan insanların toplumsal gelişiminin bir yansımasıdır. Ülkemizin, insan hakkı ihlallerinin hiç yaşanmadığı daha uygar ve gelişmiş bir toplum haline gelmesi için insana insan olduğu için saygı duyulmalı, insan haklarının korunması sağlanmalı, ayrıca TBMM tarafından insan haklarına dair evrensel kuralların, iç hukukumuzdaki uygulamalarının güçlendirilmesine yönelik yasa çalışmaları yapılmalı, insan haklarına yönelik toplumsal farkındalığın artırılması sağlanmalıdır.
Ülkemizde ve dünyada; tüm insanların daha iyi koşullarda yaşaması ve hak ihlallerine maruz kalmaması için toplumsal farkındalığı artırmak; sahip olduğumuz hakların kağıt üzerinde kalmasını engelleyip, uygulanmasını sağlamak adına çalışma yapma zorunluluğu her geçen gün daha da artmaktadır. Bu sebeple Kayseri Barosu İnsan Hakları Komisyonu olarak ünlü filozof Konfüçyüs’ün 2500 yıl önce söylediği gibi “Soylu insan, hak ve adaleti her şeyden üstün tutar” görüşünden hareketle insan hakkı ihlallerini önlenmek ve farkındalık oluşturmak adına çalışmalar yapmaktayız. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin kabul edilişinin 72. yıl dönümünde, Dünya genelinde yaşanan covid-19 salgını nedenliyle en temel insan hakkı olan yaşam hakkının değerinin daha derinden hissedildiği bugünde Kayseri, Türkiye ve tüm Dünya insanlarının 10 Aralık Dünya İnsan Hakları gününü Baromuz Yönetim Kurulu ve İnsan Hakları Komisyonu adına kutlarız" diye konuştu.
