(ÖZEL) AVM’ler müşterilerin can ve mal güvenliğinden sorumlu

Kayseri Barosu Avukatı Emir Akpınar, AVM’lerin müşterilerine karşı olan sorumlulukları hakkında verdiği bilgilerde, “Müşteri kaybolan eşyası için mağazaya tutanak tutturarak, bedelini talep edebilir” dedi.
Mağazalara kaybolan eşyalardan sorumlu olunmadığı yönünde yazılan yazıların bir geçerliliği olmadığını söyleyen Emir Akpınar, “AVM’ler oldukça kalabalık her gün binlerce tüketicinin girip, çıktığı sürekli sirkülasyon halinde olan alanlardır. Hemen belirtelim ki mağazalarda güvenlik konusunda olası bir güvenlik zafiyeti yaşanması durumunda mağazaların bu durumu bildiğinden sorumluluktan kurtulmak adına ‘kaybolan eşyalardan sorumlu değiliz’ yazısı astığını görmekteyiz. Ancak bu yazının hukuki bir geçerliliği bulunmamaktadır. Alışveriş merkezleri niteliği gereği güvenlik önlemlerinin en yüksek seviyede alınması gereken yerlerden bir tanesidir. Son dönemde kaybolan eşyalardan sorumlu değiliz uyarıları tartışmaya açılmıştır. Bu konuya ilişkin olarak Yargıtay vermiş olduğu emsal bir kararda, ‘Tüketicinin sunulan hizmetten makul olarak, beklediği faydaları güvenlik yönünden azaltan hizmetlerden olduğu kabul edilerek, davasını ispatladığı sonucuna varılmıştır’ demektedir. Yani müessese sahipleri mağaza girişlerine ’Kaybolan ya da çalınan eşyalarınızdan müessesemiz sorumlu değildir’ yazarak bu sorumluluktan kurtulamayacaklardır. Mağazanın bu sorumluluğu 2 hususa dayanmaktadır. Birincisi tüketicinin korunma kanununa dayanan bir hizmet sorumluluğu, ikincisi de Türk Medeni Kanununu 2. maddesinde tanımlanan dürüstlük kuralına girmektedir. Yargıtay kararları gereğince bu ve buna benzer sorumsuzluk içeren ifadelerin hukuki herhangi bir hükmü bulunmamaktadır. Bu yazılar yalnızca mağaza yetkililerinin çalınan eşyalar nedeni ile sorumlu tutulmaları yönünde müşterileri caydırmak amacıyla yazılmış niteliktedirler. Bir diğer deyişle, bu yazıların yazılmış olması mağaza yetkililerinin müşteriye karşı sorumlu olmayacakları anlamına gelmemektedir. AVM’lerin sorumlulukları müşterinin kendi kusurunun olmadığı ölçüdedir. Müşteride kusuru oranında sorumludur” dedi.
Kıymetli eşyalarını kabinlerde bırakan müşterilerin de kusurlu sayılabileceğini belirten Akpınar, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Buna ilişkin Yargıtay’ın vermiş olduğu kararları incelemekte fayda var. Bir müşteri mağazanın soyunma kabininde çantası çalınınca mağaza sahibine karşı tüketici mahkemesinde dava açıyor. Bilir kişinin davacı müşterinin somut olayda maddi zararının meydana geldiğini ve bu zarardan mağazanın sorumlu tutulması gerektiğine karar vermesi ile yerel mahkeme mağazaya gelen müşterilerin huzur ve güven ortamında alışveriş yapmalarını sağlamanın mağazaya yani davalıya ait bir görev olduğu bilakis davacı yani müşterinin de kıymetli eşyalarını soyunma kabininde bırakmasından dolayı kusurlu olduğuna karar vererek, mağazayı oluşan zarardan sorumlu tutuyor ve davacı müşterinin tazminat talebinin yarısını kabul ederek, mağaza sahibi davacı müşteriye yasal faiziyle beraber tazminat ödemesine hükmediyor. Söz konusu karar Yargıtay denetiminden de geçtikten sonra onanıp, kesinleşiyor. Belirtmeliyiz ki, AVM otoparklarına park edilen araçlarda yaşanabilecek herhangi bir hırsızlık hadisesinde, örnek olarak aracın camının kırılması suretiyle içerisinden bir eşyanın çalınması durumunda tüketici söz konusu AVM’ye karşı tazminat talebin de bulunabilecek ve bu durumda tüketicinin bir kusuru olmadığına hükmedilecektir.”
Emir Akpınar, AVM içerisinde çıkacak kavgada geç kalan güvenlik güçlerinden dolayı yaralanma meydana gelmesi halinde ortaya çıkan zarardan AVM’nin sorumlu olabileceğini belirterek, “Başka bir şekilde AVM içerisinde yaşanabilecek herhangi bir kavga eyleminde güvenliklerin mağdur tarafın mağduriyetini engellemek için geç ve ya kusurlu davranması durumunda yine vücudunda meydana gelmiş zararlardan ya da hastane masraflarından dolayı AVM yönetimleri sorumlu olacaktır. Yüksek Mahkeme bir diğer gerekçeli kararında ise ‘Sıradan bir işyeri olmayan davalı şirkete ait mağazanın gelen müşterinin eşyalarından muhafazasını ve özellikle kendi muhafazasında terk edilmiş bir eşyanın asgari özel yükümlülüğü ile korumak zorunda bulunduğundan’ bahsedilmiştir. Sonuç olarak günlük hayatta böyle bir durumla karşılaşan kişi öncelikle mağaza görevlisini durumdan haberdar ederek, eğer mümkünse tutanak tutturmalıdır. Müesseseden talebin karşılanmasını talep etmelidir. Şayet müessese zararın karşılanmasını kabul etmez ve karşı çıkarsa Tüketici Hakem Heyetine başvurulabilir. Tüketici Hakem Heyetine başvurularak zararın tazmin edilmesi istenebilir” ifadelerini kullandı.